C vitamininin bağışıklık sistemini güçlendirmenin yanı sıra kolajen üretimini destekleme ve demir emilimni artırma üzere çok değerli vazifeleri olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Osman Erk, ‘‘Ancak bedende depolanamadığı için her gün kesinlikle dışarıdan alınması gerekir’’ dedi.
C vitamini bağışıklık sistemini güçlendirmede akla gelen birinci vitaminlerden biridir. Tıbbi ismi askorbik asit olan bu vitaminin bedende çok değerli vazifeleri vardır. İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Osman Erk, birçok meyve ve sebzede bulunan C vitamininin doğal yoldan alınmasını tavsiye etti ve az bilinen yararlarını şöyle sıraladı…
Prof. Dr. Osman Erk
Kolajen oluşumunu destekler
Tüm vitaminler ve antioksidanlar içinde C vitamininin farklı bir ehemmiyeti vardır. Zira birçok organ ve sistem üzerinde değişik tesirleri kelam bahsidir. C vitamini öncellikle organların, damarların, diş ve kemiklerin çatısını teşkil eden, büyümesini ve tamiratını sağlayan kolajenin oluşumunda rol oynar. Kolajen oluşumu dokularda bulunan kanser tipi hastalıkların ve enfeksiyon etkenlerinin yayılımını engellemede değerli rol oynamaktadır.
Vücudun toksinlerden arınmasını sağlar
C vitaminin bilinmeyen değerli özelliklerinden biri ziyanlı unsurları etkisiz hale getirerek idrarla atılımını sağlamasıdır. İşlenmiş et ve et eserlerinde hami, renk verici katkı hususu olarak bulunan nitrat ve nitritin yanı sıra sigara dumanında da nitrat çeşidi kimyasallar bulunmaktadır. Ayrıyeten gübreleme ve tarım ilaçları ile su kaynaklarına bol ölçüde nitrat bulaşmaktadır. Bedene alınan nitrat ve nitrit bilhassa midenin asit ortamında kanserojen nitrozamin bileşiklerine dönüşmektedir. C vitamini nitrozamin oluşmasını engelleyen değerli bir antioksidandır. Günlük maruz kalınan nitrat ölçüsü arttıkça C vitamini gereksinimi da artmaktadır. Nitrat ve nitrit üzere kimyasalların yanı sıra ağır metalleri bağlayarak bedenden atılmasına sebep olan C vitamininin günlük önerilen dozların üzerinde alınması uygun olur.
Kasları korur
C vitamini kas hücrelerini fizikî ve kimyasal hasarlardan korur. Kas ve kemik yapısını sağlam halde bir ortada meblağ. Yaşlılıkta kas kütlesinin korunmasına yardımcı olur.
Kolesterol seviyelerini dengeler
Bazı bilimsel çalışmalar C vitamininin yüksek kolesterol ve trigliserit seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olduğunu göstermektedir. Münasebetiyle kâfi C vitamini alımı kalp hastalıklarına yakalanma riskini de azaltır.
Tansiyonu düşürür
C vitamini suda çözünür olduğundan, böbreklerin bedenden daha fazla sodyum ve su atmasına neden olan bir idrar söktürücü vazifesi görür. Bu durum da kan damarı duvarlarını gevşeterek kan basıncı düzeylerinin düşmesine yardımcı olur.
Alerjiyi yatıştırır
C vitamini histamin üzere alerjiye neden olan unsurların de kan seviyesini azaltarak alerjik tepkileri yatıştırır. Astım ve öbür alerjik hastalıkları olan şahısların kanlarında C vitamini sıklıkla düşüktür. Günlük tavsiye edilen C vitamini gereksinimi yaklaşık 100 mg kadardır, sigara içenlerde bu muhtaçlık artmaktadır. İnsanların büyük bir kısmı daha çok hayvansal besinlerle ve işlenmiş besinlerle beslendikleri için C vitamini seviyeleri düşüktür.
Demir emilimini artırır
Demir, kırmızı kan hücrelerinin yapısında yer alır ve bedenin tüm bölgelerine oksijen taşınmasından sorumludur. C vitamini, demir emilimini artırır. Bedenin besinlerden aldığı demirin sindirim sistemi tarafından emilmesine ve daha sonra kullanmak üzere depolanmasına yardımcı olur.
Üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında C vitamini gereksinimi daha çok artar
Soğuk algınlığı, grip üzere üst teneffüs yolları hastalıklarının sık görüldüğü kış aylarında güçlü bir bağışıklık için C vitamininin kıymeti büyük. Üst teneffüs yolu enfeksiyonlarında bedenin C vitamini muhtaçlığı en az 10 kat artar. Hasebiyle bedenimizin C vitamini ile yüklü olması gerekir. Lakin C vitaminin yararı bununla sonlu değil. Bu vitamin oksidatif gerilime ağır olarak maruz kalabilen bağışıklık sistemi hücrelerinin yanı sıra göz retinasında, akciğerlerde ve deride de depolanır.
Hangi besinlerde bulunur?
En fazla C vitamini barındıran besinler sanılanın tersine brokoli, biber, kivi, kuşburnu ve limondur. Portakal, greyfurt ve mandalinada C vitamini daha azdır. 100 gram brokoli, biber, kivi ve limonda 100 mg C vitamini vardır. Portakal, greyfurt ve mandalina ise daha az C vitamini içerir.
C vitamini haplarına dikkat!
C vitamini tablet, kapsül, pastil, şurup ve toz halinde alınabilir. En yeterli C vitamini içinde biyoflavonoid, hesperidin, rutin üzere başka bileşikleri de barındıran kompleks C vitaminidir. C vitamini hapları çoğunlukla mısırdan elde edilmektedir. Mısır ve soya alerjik özellikleri hayli yüksek ve GDO’lu eserlerdir. Bu hapların içinde istenmeyen birçok katkı hususu de bulunabilir. Bu nedenle hakikat seçim yapmak son derece değerlidir. Kaynağı belirli ve L-askorbat şeklinde C vitamini tercih edilmelidir.