Kasım ŞENTÜRK – Herkes Duysun / BURSA (İGFA) – Herkes Duysun’a özel açıklamalarda bulunan SGK Danışmanı Özdemir Erdal, EYT ile emekli olanların kıdem tazminatlarını alabileceklerinin altını çizdi.
EYT’nin aslında yaşlılık aylığı bağlanması olduğunu söz eden Erdal, 1475 sayılı kanunun 14. hususuna dikkati çekerek, kimlerin kıdem tazminatı alacağının açık biçimde yazıldığını belirterek, “Bu unsurda yaşlılık aylığı bağlanması sebebiyle işten ayrılan çalışana kıdem tazminatı ödenir diyor. EYT’li dediğimiz, yani kendisine yaşlılık aylığı bağlanması için işten ayrılan şahıslar kıdem tazminatlarını alabilirler. Alışılmış kıdem tazminatı alabilmeleri için o iş yerinde en az bir yıl çalışmış olmaları gerekiyor. Bir yıldan fazla çalışmışlıkları varsa kıdem tazminatını alabilirler.” diye konuştu.
“EYT’LİLER İHBAR TAZMİNATINI HAK ETMEZ”
SGK Danışmanı Özdemir Erdal, ihbar tazminatında EYT de olsa, olağan emeklilik de olsa, istifa da olsa çalışanın kendisinin tazminatını alıp işten ayrıldığı durumlarda ihbar tazminatını hak etmeyeceğini vurguladı.
Bunun çift taraflı bir tazminat olduğunu söz eden Erdal, “İşveren emekçiye, kendisini işten çıkaracağını ve kendisine iş bulması gerektiğini evvelce bildirmekle mükelleftir. Yahut tıpkı biçimde emekçi patrona işten çıkacağını ve kendisine yeni bir işçi bulması gerektiğini bildirmek zorundadır. Buna uymayan taraf karşı tarafa ihbar tazminatını ödemekle yükümlüdür. Fakat çalışan askerlik, evlilik, emeklilik üzere haklı bir sebeple işten ayrılıyorsa; yani işten ayrılırken tazminatını almaya hak kazanıyorsa burada patrona ihbar müddeti vermek zorunda değildir. Ayrılırken kıdem tazminatını alıp çıkabilir. İstifa ile işten ayrılan çalışan olmasına karşın patrona bununla ilgili bir bildirim yapmak zorunda değildir” diye konuştu.
“EKSİKSİZ VE TEK SEFERDE ÖDENMELİDİR”
Tazminatın kanun çerçevesinde taksite müsaade vermediğini ve bir çalışanın iş yerinden ayrıldıktan sonra tüm haklarının eksiksiz bir halde ve tek seferde ödenmesi gerektiğini belirten Erdal, burada kanunun patrona bu türlü bir hak tanımadığını söyledi. Kelam konusu kanuna nazaran kişinin işten ayrıldıktan sonra tazminatın patron tarafından tek seferde ödeneceğini belirten Erdal, “Ancak bunu patronun tek seferde ödeme gücü yoksa, çalışan da patronun taksitle ödemesini kendi isteğiyle kabul ediyorsa bu halde ödenmesinin bir mahsuru yok. Hükümet şu an bu mevzuda bir kolaylık da sağladı. Çok sayıda çalışanın emeklilik sebebiyle birebir anda işten ayrılması patrona çok büyük bir kıdem tazminatı yükü doğuracağı için kredi mevduat fonundan patronlara talep etmeleri durumunda tazminatı tek seferde ödeyebilmeleri açısından çok düşük faizlerle kredi imkanı sunuluyor” dedi.
“İKİSİ BİRBİRİNDEN FARKLI SÖZLEŞMELER”
SGK Danışmanı Erdal, EYT’li kişinin emekli olduktan sonra işinden ayrılmayıp devam etmesi durumunu da kıymetlendirdi.
İkisinin birbirinden farklı mukaveleler olduğunun altını çizen Özdemir Erdal, “Emekli olurken emekçi oradan istifasını verip ayrılmış ve mevcut kontratı bu halde bitmiş oluyor. Patronla karşılıklı anlaşıp birlikte çalışmaya devam ederlerse, hakları emekli statüsünde tekrar başlayarak eski iş yerinde çalışmaya devam edebilir. Yani işten ayrılıp emekli oluyor ve baştan işe girer üzere yeni bir kontratla sıfırdan başlıyor, ancak sıfırdan başlamayan birtakım hakları da var. Mesela yıllık müsaade hakları sıfırdan başlamaz. Bu çok yanlış bilinen bir şey. Genelde patronların ve çalışanların bunu bilmemesi birtakım yanlış anlaşılmalara sebep olabiliyor” dedi.
Erdal, mevzuyu bir örnekle şöyle özetledi:
“Bir kişi bir iş yerinde yaklaşık 20 yıldır çalışıyor ve EYT sebebiyle 31 Mart’ta işinden ayrıldı ve 1 Nisan itibariyle tıpkı patronun yanında tekrar çalışmaya devam etti. Kıdem tazminatı aldığı için kıdem hakları sıfırlanır lakin yıllık müsaade hakları sıfırlanmaz. Yani bu kişi 1 Nisan’da başlamış olmasına karşın birinci işe girmiş olduğu yani 20 yıl evvelki tarih baz alınır ve tekrar 26 günlük yıllık müsaadesi hak eder. Yani mukavelesi yeni başladı, 14 günlük yıllık müsaade hakkı var denilmesi yanlış olur”.