Derleyen: Can Şişman / Milliyet.com.tr – O gün müsaadeli olmasına karşın sabah erkenden kalktı, yüzünü yıkadı, şık kıyafetlerini giydi ve meskenden çıktı. Çalıştığı şirket meskenine yarım saat uzaklıktaydı. Yürümeyi tercih etti. Günlerdir bu anı bekliyordu. Aylardır ona ruhsal baskı kuran iş arkadaşlarını ziyaret etmeye gidiyordu. Lakin bu ziyaretin sonunda başına geleceklerin az çok farkındaydı. Lakin o her şeyi göze almıştı. Alacağı canlara karşılık yaşadığı eyaletin maddeleri da onu hayattan kopartacaktı. Bir kademeye kadar her şey düşündüğü üzere ilerledi. Ancak ortada bir sorun vardı. Üstelik bu o denli bir sıkıntıydı ki ortadan geçen 23 yıla karşın hâlâ hayatta kalacak, daha da değerlisi bir türlü gerçekleşmeyen son isteğini tüm dünya duyacak ve orijinal bir tartışmanın fitilini ateşleyecekti.
ÇEYREK ASIRLIK ‘DAVA’NIN BAŞLANGICI OLDU
Adı Alan Eugene Miller’dı. 34 yaşındaydı. ABD’nin güneydoğusundaki Alabama eyaletinde yaşayan Miller’ın sakin bir hayatı vardı. İşten konuta, konuttan işe giden Miller toplumsal biri değildi. Çok az şahısla selamlaşan, çok fazla gerekmedikçe kimseyle bağlantıya geçmemeye çalışan Miller, kendisine yakınlık ve sıcaklık gösteren insanlardan da rahatsız oluyordu. Lakin onu en çok rahatsız eden şahıslar şahsen iş arkadaşlarıydı. Neredeyse her gün 10 küsür saat boyunca birlikte çalışmak zorunda olduğu iş arkadaşları hayatını adeta cehenneme çevirmişti.
Bir yandan para kazanmak zorunda olduğu için ve işini yeterli yaptığı için istifa etmeyi düşünmüyordu. Lakin iş arkadaşlarının ona yaklaşımlarından da rahatsızlık duyuyordu. Uzun bir müddet iş yerindeki aksilikleri sineye çeken ve başına gelen tüm negatif olayları kabullenmeyi seçen Miller sonunda kararını verdi. Miller’ın hayata geçireceği bu plan neredeyse çeyrek asırlık bir ‘dava’nın da başlangıcı olacak, Miller’ın başına gelenleri tüm dünyaya duyacaktı.
DIŞLANDI, DALGA GEÇİLDİ, DEDİKODUSU YAPILDI
O gün müsaade günüydü. Erken kalkmasına gerek yoktu. Ancak o tam karşıtı sabah erken vakitte uyandı, yüzünü yıkadı, şık kıyafetlerini giydi ve konuttan çıktı. Çalıştığı şirket meskenine yarım saat uzaklıktaydı. Gittiği adres iş yeriydi. Bunun özel bir sebebi vardı. İş yerine ufak bir ziyarette bulunacak, birkaç arkadaşıyla epeyce kısa sürecek bir ziyaret gerçekleştirecekti. Yapacağı ziyaretin hayli ses getireceğinin farkındaydı. Günlerdir bu anı bekliyordu. İş arkadaşlarını öldürmeye gidiyordu.
Başta 39 yaşındaki şefi Terry Jarvis olmak üzere 32 yaşındaki Lee Holdbrooks ve 28 yaşındaki Christopher Scott Yancy’i kurşun yağmuruna tutacaktı. Haklı olduğunu düşünüyordu. Özel hayatı hakkında ileri geri konuşan, onu her ortamdan dışlayan, onunla dalga geçip hakkında garip söylentiler yayan Jarvis, Holdbrooks ve Yancy, kendisine yaşattıklarının bedelini ödemeliydiler. İş arkadaşları ona aylarca ağır bir ruhsal şiddet uygulamıştı ve sabırla işlerin düzeleceğini umut etse de her şey giderek daha da can sıkıcı hale gelmişti.
SON GÜNLERİNİ YAŞADIĞINI DÜŞÜNÜYORDU
Şikâyetlere karşın hiçbir şey düzelmemişti. Miller, bu seçimi yüzünden mevt cezası alsa bile artık bu gidişata “Dur!” demek zorunda hissediyordu kendini. O denli de yaptı. İş yerine gitti ve biri şefi olmak üzere üç iş arkadaşını kurşun yağmuruna tuttu. İş arkadaşlarını vahşice öldüren Miller, kendisinin de beklediği üzere mevte mahkum edildi. İş yerindeki güvenlik kameraları, Miller’ın işlediği vahşice cinayeti kayıt altına almıştı. Psikiyatristler, Miller’ın akıl sıhhatinin yerinde olmadığını fakat ruhsal durumunun davanın seyrini rastgele bir biçimde etkilemeyeceğini tespit etti.
2000 yılının temmuz ayında tam da beklediği üzere vefata mahkum edildi. Hiçbir vakit bu karara itiraz etmedi. Maddelere nazaran haksızdı, hatta kan donduran bir caniydi lakin şaşkın değildi, vicdanı rahattı. Yaşadığı ruhsal şiddet sona ermişti. Hayatının son haftalarında olduğunun farkındaydı. Lakin işler hiç de beklemediği üzere gelişmedi. Ölüm cezası alan Alan Miller tam 23 yıl boyunca yaşamaya devam edecekti. Üstelik Miller neredeyse çeyrek asır boyunca ‘fazladan’ yaşamasının haricinde orijinal bir tartışmanın da fitilini ateşleyecekti.
İĞNEDEN ‘ÖLÜMÜNE’ KORKUYORDU
Takvimler 2002 yılını gösteriyordu. Vefat cezası alan Miller için kritik bir süreçten geçildi bu periyotta. ABD’de vefat cezasıyla özdeşleşen elektrikli sandalye Alabama’da 2002 yılından sonra uygulanmamaya başlandı. Eyalette bu yol yerine zehirli iğne ile idam seçeneği hayata geçti. Alan Miller’ın işlediği yabanî cinayetlerden sonra vefat cezasına çarptırılmasına karşın bir türlü idam edilememesinden sebebi de enjeksiyon prosedürü ile başlamış oldu. Miller, iğneden ‘ölümüne’ korkuyordu.
İdam edilme kararına yönelik rastgele bir itirazı yoktu. Tek istediği şey zehirli iğneyle idam edilmemekti. İstediği şey nitrojen hipoksi prosedürüyle idam edilmekti. Lakin bu sistemin hayata geçirilmesi için çeşitli bürokratik süreçlerden geçilmesi gerekiyordu. İstediği prosedürle hayata veda etmek isteyen Miller’ın 2018 yılına kadar beklemesi gerekiyordu. Alabama, 2018’de nitrojen hipoksiyi bir idam sistemi olarak onaylayacaktı. Ancak bu formül onay alsa da hayata geçirilmesi konusuna kimi tedbirli yasal pürüzler vardı.
İğne ile idamın acı veren bir metot olduğunu öne süren idam mahkumları alternatif olarak sunulan nitrojen hipoksi metodunu talep ediyor. Metot gereği mahkuma hava yerine nitrojen yahut helyum üzere bir gaz solutuluyor. Saf nitrojen solunmaya başladıktan yaklaşık 17-20 saniye sonra şuur yitimi oluyor, bundan üç saniye sonra da nefes alımı büsbütün duruyor. Ayrıyeten beden oksijen eksikliği yaşadığını tespit edemediği için rastgele bir acı da yaşanmıyor. Yalnızca karbondioksit artışı nedeniyle bacaklarda ağrıya emsal bir his duyuluyor. Lakin iğne ile idamdaki üzere boğulma hissi yaşanmıyor.
‘SON AKŞAM YEMEĞİ’ OLDUĞUNU DÜŞÜNDÜ LAKİN YANILDI
Nitrojen hipoksi metodunun birinci defa Miller’la uygulanacağını, daha evvel denenmemiş olduğunu değerle belirten yetkililer, Miller’ın idamı için yasal sorunlardan dolayı zehirli iğne prosedüründe karar kıldı. Çünkü yetkililer, Miller’ın hipoksi sistemini bilhassa isteyerek idamını ertelemenin yollarını aradığını düşünüyordu. Lakin yıllardır zehirli iğne sistemini bilhassa istemediğini belirten Miller, yetkililerin niyetinin bilakis iğneden hakikaten korkuyordu.
22 Eylül 2022, Alan Miller için belirlenen idam günüydü. Zehirli iğneyle idam edileceği düşünülen Miller, idam edilecek herkes üzere 14 Eylül 2022’de yakın arkadaşları tarafından ziyaret edildi. ‘Son akşam yemeği’ olarak köfte, biftek, Amerikan peyniri, patates kızartması, elma sosu, elma ve portakalın tadını çıkardı. Adeta bir yemek ziyafeti çeken Miller için son akşam yemeği aslında bu menü olmayacaktı.
Uzun bir müddettir ABD’de tartışma konusu olan idam prosedürlerine dair çeşitli alternatifler son yıllarda gündemde. Nitrojen hipoksi de bu prosedürlerden biri. Alabama başta olmak üzere ABD’deki kimi eyaletlerde bu yol onay almış durumda. Yolun teoride acısız olduğu belirtilse de pratikte durumun nasıl olacağı yakın vakitte belirli olacak. Alan Miller’ın da 2018’den sonra onay alan bu usulle birlikte hayatını kaybedeceği varsayılıyor.
KOLLARI ADETA DELİK DEŞİK OLDU
Tam 23 yıl evvel mevt cezasına çarptırılan Miller, aslında iğne fobisi üzerine zehirli iğne yerine nitrojen hipoksi prosedürüyle idam edilecekti. Lakin son anda ABD Yüksek Mahkemesi’nden çıkan zehirli iğne kararı Miller ve yetkililer için kaygı dolu saatlerin yaşanmasına sebebiyet verdi. Vazifeliler birçok defa enjeksiyon için Miller’ın kolunda damar yolu aradı. Ancak Miller büyük bir dehşet yaşıyordu. Bu sebepten dolayı kolları adeta delik deşik olmasına karşın yetkililer bir türlü iğne için uygun bir damar bulamadı. Yaşanılan zorluklar süratli bir biçimde yetkili ünitelerle paylaşıldı.
Defalarca başarısızlıka sonuçlanan damar yolu bulma denemesi Miller’ın zehirli iğne usulünden yıllarca kaçmak istemesine ve zehirli iğneden sahiden korktuğuna bir delil olarak sunuldu. Zehirli iğne tekniğine uygun olmadığı kanıtlanan ‘Alabama katili’ olarak anılan 57 yaşındaki Miller’ın idamının ertelendiği açıklandı. Hücresine dönen Miller için nitrojen hipoksi metoduna yeşil ışık yakıldı. Miller’ın önümüzdeki günlerde nitrojen hipoksi formülüyle idam edilmesi bekleniyor. Miller’ın ikinci ‘son akşam yemeği’nin nitekim ‘son akşam yemeği’ olup olmayacağı ise şimdiden toplumsal medya kullanıcıları ortasında merak konusu olmuş durumda.